Whakawhiwhinga Tūranga
He whakawhiwhinga tūranga ka tukuna atu hei taunaki i ngā kairangahau kua hiwa ai ki ngā rangahau nanaiore i Aotearoa nei.
Ki raro iho ko ngā kaiwhiwhi o te whakawhiwhi tūranga
2025
Tākuta Terina Raureti
University of Otago
Terina (Ngāti Raukawa ki te Tonga, Ngāti Rangitihi) is the inaugural Māori Fellow and her project is a call to action to connect whānau to their tupuna awa (ancestral river), the Ōtaki Awa (Ōtaki River), through participating in Kauora (a whānau created swimming kaupapa) to improve the heart health of whānau.
Dr Raureti says “The awa are the heart of our taiao (environment); our manawa whenua. Our manawa whenua in Ōtaki are the waterways and whakapapa of the Ōtaki Awa and the Waitohu Awa that flow through our whenua to sustain and nourish our whānau, hapū and iwi.”
Ōtaki awa: He manawa whenua
Amount awarded: $765,430
2023

Tākuta Debbie Zhao
Te Whare Wānanga o Tāmaki-makaurau
Te tautuhi i ngā tohutoro mo te hauora manawa ki Aotearoa
Te rahinga i riro: $790,975
He mahinga whānui te mate manawa MRI ki te whakamātau i te āheinga cardiovascular o roto i te hauora me te mate Pākehā. E kīia ana he paerewa o taumata kē atu mo te ngāwari o ngā inenga mo te nui o te manawa, te morphology me te āheinga. He mea waiwai ki te whakamātautau MRI ko te mātauranga o te “normal” ranges ki te nui o te manawa, te ngahue, te rahinga, ka tāhapa i te pakeketanga me te hanganga ngahue o te tinana, ā, ka whakakaweawetia e te mahi ai me ngā mātāwaka. Ko ēnei ranges ka whakarawea i te hirahira o te ripa tauārai o ngā mātāpono mo te whakatau māuiui, prognosis, me te whakataunga clinical.
Ahakoa kua tautuhitia ēnei māuiuitanga mo te Pākehā, kāore anō ngā MRI reference ranges e hāngai ana ki ngā Māori me ngā iwi o Te Moana-Nui-Ā-Kiwa. Ko te whakamahinga i ngā aratohu non-representative nā konā ka mahue, ka whakahē rānei i te whakatau māuiui o te mate manawa o ngai Māori me ngā iwi o Te Moana-Nui-Ā-Kiwa. Ka takaroa te maimoatanga me te whakakohuki i te hauora o te tūroro. He whitawhita te hiahia kia waihangatia ētahi mātāpono e tika ana mo te whakamātau i te manawa me te MRI, e matatika ai te putanga hauora o ngai Māori me ngā iwi oTe Moana-Nui-Ā-Kiwa.
2022

Tākuta Anna Ponnampalam
Te Whare Wānanga o Tāmaki-makaurau
Ki te whakawhanake i ngā pou tarāwaho mo te gestational cardio metabolic management i waenga i ngā wāhine Māori me ngā wāhine o Te Moana-Nui-Ā-Kiwa
Te rahinga i riro: $571,156
Ko te āhuatanga o te Gestational mate huka, he āhuatanga matatini e pāhekoheko ana ki te hapūtanga, ka whakaaweawetia te cardio-metabolic hauora o te māmā me te tamaiti, i te anamata. He haepapa tā te mate cardio-metabolic mo te nuinga o ngā āputa mo te āhua o te oranga e pāhekoheko ana ki te panekiretanga o te manaaki me te taumata ira tangata o ngā Māori me ngā iwi o Te Moana-Nui-Ā-Kiwa e noho nei ki Aotearoa. Ko te pakeke timatanga o ngā heipūtanga cardio-metabolic, he whakahirahiratanga taiohinga o roto i ngā Māori ki tā te tangata Tiriti me te tūpono o ēnei heipūtanga, ka whakaranea tonu.
Ka whakawhanake tēnei rangahau i te heipū pou tarāwaho kia pai ake te screening, te mana whakahaere me ngā turukitanga o ngā wāhine Māori me ngā wāhine o Te Moana-Nui-Ā-Kiwa kua pāngia e te mate huka whakatupu mā te whakamahi i te rangapū hāpori me ngā mātāpono whakaahua, me te whakamārama i ngā kōrero o te whenua me te pūnaha ioio i te whanaketanga o te mate huka whakatupu. He wāhanga tā te rangahau ki te tautohu i ngā āhuatanga kia aukati me te patu i te mate huka whakatupu. I mimiti rawa te tūpono o te mate huka whakatupu kia pakaru mai te hurihanga mutunga kore me te whakawhitinga o te mate cardio metabolic mo ngā uri o te anamata.
2022

Tākuta Sandra Hanchard
Te Whare Wānanga o Tāmaki-makaurau (kua tukuna he pūtea moni me te Heart Foundation).
He mahere e aro atu ana ki te mana taurite discharge mo te auheke manawa
Te rahinga i riro nā Pūtahi Manawa: $429,965
Te rahinga i riro nā Heart Foundation: $192,930
E arotahi ana tēnei ketuketutanga ki ngā mahere optimising discharge me te interface i waenga i ngā taumata hohipera me te manaakitanga o te hāpori mo te auheke manawa, ina koa, ngā tūroro/whānau o ngai Māori me ngā iwi o Te Moana-Nui-Ā-Kiwa. Ko ngā whāinga o tēnei rangahau, me whakawhiwhia tētahi whakaahua aroā o te mahere discharge mo te auheke manawa puta noa i ngā hohipera e hora ana i Aotearoa me te motuhaketanga o ngā kaupapa ki te mahere discharge kua pai ake mā ngā tūroro auheke manawa o ngai Māori me ngā iwi o Te Moana-Nui-Ā-Kiwa.